Các tập đoàn thép cho rằng, cần áp dụng nhiều hàng rào kỹ thuật và thủ tục cho sản phẩm nhập khẩu từ quốc gia khác để bảo hộ nền sản xuất trong nước. Đây được xem là giải pháp thiết thực đối mặt với làn sóng thép nhập ồ ạt.
Hàng rào nhập khẩu – Chiến lược bảo hộ ngành thép
Một trong những thủ tục mà các nhà nhập khẩu thép cần thực hiện đó là đăng ký chủng loại hàng hóa với cơ quan quản lý, đồng thời phải được cơ quan có thẩm quyền của nước nhập khẩu đánh giá thực tế về khâu sản xuất, chất lượng sản phẩm tại nhà máy thép đó có đạt tiêu chuẩn chất lượng của quốc gia nhập khẩu hay không.
Theo VSA, Việt Nam đã cam kết thuế quan sâu rộng nên cần có nhiều chính sách quyết liệt hỗ trợ sản xuất trong nước, khuyến khích sản xuất công nghiệp, sản phẩm hỗ trợ, các công ty thép đa dạng hóa sản phẩm để giảm phụ thuộc hàng nhập khẩu.
Tuy nhiên hiện tại các điều kiện nhập khẩu khá “lỏng lẻo”. Cụ thể, các mặt hàng thép muốn nhập khẩu vào Việt Nam không cần phải công bố hợp quy hay phải kiểm tra sản phẩm. Thuế nhập khẩu thép đa phần là 0%, thuộc hàng hóa luồng xanh nên được miễn kiểm tra chi tiết về hồ sơ và hàng hóa.
Cần có biện pháp bảo hộ sản xuất cho các tập đoàn thép trong nước
Trong khi đó, theo quy định tại Thông tư liên tịch số 58/2015/TTLT-BCT-BKHCN, thép nhập khẩu muốn được thông quan phải trải qua hai khâu kiểm tra, bao gồm kiểm định chất lượng và làm thủ tục đem giấy kiểm định qua Chi cục Tiêu chuẩn-đo lường-chất lượng của Sở Khoa học và Công nghệ để được cấp thông báo kết quả kiểm định hàng hóa. Nhưng hiện nay quy trình này đã bị Bộ Công thương bãi bỏ vào năm 2017. Điều này dẫn đến làn sóng nhập khẩu thép vào Việt Nam diễn ra mạnh mẽ hơn, tạo áp lực lên các cong ty thep trong nước. Do vậy, việc nhập khẩu các sản phẩm thép vào Việt Nam được nới lỏng và không có quy trình kiểm tra chất lượng như trước.
Chính vì điều này, các doanh nghiệp ngành thép kiến nghị cần xem xét xây dựng hàng rào nhập khẩu chặt chẽ hơn, ban bố các quy trình, thủ tục kiểm tra các mặt hàng thép nhập khẩu vào Việt Nam. Cụ thể nhà nhập khẩu cần phải có Chứng nhận tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam cấp phép cho hàng hóa. Ngoài ra, để hỗ trợ nhà máy thép trong nước trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ thấp như hiện nay, nên tăng cường áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại đối với sản phẩm thép.