Dù có nhiều tập đoàn thép, mức tiêu thụ thép bình quân của nước ta vẫn còn thấp so với các nước lân cận như Malaysia hay Trung Quốc. Như vậy có thể thấy dư địa và tiềm năng phát triển ngành thép thời gian tới là rất lớn.
Cần có kế hoạch cho ngành thép
Làm thế nào để phát triển hết tiềm năng của ngành thép Việt Nam? Hiện tại Việt Nam vẫn chưa có có chính sách đặc thù để thúc đẩy và định hướng cho ngành thép. Để đưa Việt Nam thành nước công nghiệp, cần phải tự chủ về sản xuất thép để có thể phục vụ sản xuất, tiêu dùng của người dân, đáp ứng quá trình đô thị hóa, hiện đại hóa cơ sở vật chất. Vậy chiến lược phát triển sản xuất thép cụ thể ra sao?
Đầu tiên, cần đầu tư sản xuất thép cuộn cán nóng [HRC] cho các dự án sản xuất lớn. Loại thép này được xem là vật liệu quan trọng trong ngành chế biến chế tạo.
Các loại thép hợp kim cho ngành cơ khí, cần tập trung đẩy mạnh sản xuất các loại thép chất lượng cao, có dung lượng thị trường tiêu thụ lớn từ đó tạo tiền đề làm chủ công nghệ sản xuất các loại thép chế tạo.
Sản xuất thép hiện nay vẫn chưa đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế
Ngoài ra Nhà nước nên có thúc đẩy phát triển các dự án cơ sở hạ tầng, khoa học công nghệ để khuyến khích nhiều nhà máy thép sản xuất và cải tiến công nghệ để phát triển mạnh ngành luyện kim, đáp ứng quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Theo dự báo, các ngành chế tạo của Việt Nam đến năm 2030 có thể tăng trưởng lên đến 310 tỉ đô la Mỹ. Cụ thể nhu cầu thị trường cơ khí phục vụ cho các khu công trình công nghiệp là 120 tỉ đô la; ngành cơ khí phục vụ xây dựng, nông nghiệp, chế biến là 15 tỉ đô la; sản xuất thiết bị tiêu chuẩn là 10 tỉ đô la; giao thông đường sắt là 35 tỉ đô la; tàu điện ngầm là 10 tỉ đô la và ô tô là 120 tỉ đô la. Đây chính là thị trường rất lớn cho các nha may thep trong nước để sản xuất thép chất lượng cao phục vụ cho sự phát triển và đô thị hóa của đất nước.
Tuy nhiên hiện nay năng lực sản xuất thép còn nhiều hạn chế, phải phụ thuộc nguồn cung nhập khẩu từ nước ngoài. Hiện tại, năng lực cạnh tranh của ngành thép Việt Nam vẫn chưa được nâng cao, phần lớn các nguyên liệu đầu vào cần phải nhập khẩu mới có thể đáp ứng được cho các nhà máy thép. Ngoài ra, cải tiến công nghệ vẫn còn chưa được thực hiện triệt để, tồn tại nhiều nhà máy công suất nhỏ với thiết bị lạc hậu, hao tốn năng lượng và gây ô nhiễm môi trường.