Dù các nhà máy luyện thép trong nước đáp ứng nhu cầu thị trường thế nhưng lượng thép nhập khẩu vẫn tăng đều đặn, gây nhiều áp lực cho các doanh nghiệp trong nước.
Tăng lượng nhập khẩu thép
Ngay từ tháng 1/2024, Việt Nam đã nhập khẩu khoảng 1,488 triệu tấn thép, tăng 27,25% so với cuối năm 2023 và tăng gấp 2,5 lần so với cùng kỳ năm trước về lượng nhập khẩu. Trong 2 tháng đầu năm 2024, Việt Nam nhập khẩu là gần 2,65 triệu tấn thép các loại [thép gân, thép cuộn…], tăng gấp gần 2 lần so với cùng kỳ năm trước.
Tổng năng lực sản xuất trong nước hiện đạt khoảng 23 triệu tấn thép thô. Năng lực sản xuất thép thành phẩm bao gồm thép xây dựng, thép cuộn cán nóng, cán nguội, tôn mạ, ống thép đạt khoảng 38,6 triệu tấn/năm. Trong năm 2023, các DN thuộc Hiệp hội Thép sản xuất gần 28 triệu tấn, tiêu thụ đạt 26,3 triệu tấn; trong đó xuất khẩu đạt 8 triệu tấn.
Nhu cầu thép giảm nhưng thép nhập khẩu vẫn tăng
Như vậy, năng lực của các nha may san xuat thep trong nước cơ bản đáp ứng nhu cầu trong nước. Không những thế, thép Việt Nam đã đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và được xuất khẩu tới nhiều nước trên thế giới. Việc thép ngoại liên tiếp tràn vào trong nước là vấn đề cần lưu tâm, bởi sẽ “hút” thị phần của DN sản xuất trong nước trong khi các hàng rào kỹ thuật, phòng vệ tại Việt Nam chưa mạnh để bảo vệ sản xuất trong nước, đại diện VSA chia sẻ thêm.
Theo Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại [Bộ Công thương], Trung Quốc là nước xuất khẩu thép nhiều nhất vào Việt Nam. Đặc biệt, con số nhập khẩu từ thị trường này tăng mạnh theo năm.
Với xu hướng nhập khẩu tăng mạnh vừa qua, ông Nguyễn Văn Sưa, chuyên gia ngành thép cho rằng, do nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại, thị trường bất động sản nguội lạnh khiến nhu cầu tiêu thụ thép xây dựng [thép cuộn, thép gân…] vẫn yếu. Tuy nhiên các nhà máy vẫn phải sản xuất đủ sản lượng do đó phải đẩy mạnh xuất khẩu và gây áp lực lên nhiều thị trường chứ không riêng gì Việt Nam.
Các công ty thép cho rằng, tình trạng nhập khẩu thép ngày càng lớn với giá rẻ có nguy cơ làm mất cân bằng cán cân thương mại, làm thất thu ngân sách nhà nước. Do đó, rất cần thiết một giải pháp đồng bộ từ chính sách nhà nước để tạo sự cạnh tranh công bằng trên thị trường thép.