Các công ty thép trong nước gặp khó khi làn sóng thép nhập khẩu vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Trong khi đó, hàng rào kỹ thuật Việt Nam còn khá đơn giản, khiến sản xuất nội địa bị cạnh tranh gay gắt.
Cần có biện pháp bảo hộ thép trong nước
Các cong ty thep trong nước gặp khó về sản xuất, xuất khẩu nhưng mỗi năm, cả nước vẫn chi hàng tỷ USD nhập khẩu thép hưởng thuế 0% và không phải chịu bất kỳ biện pháp phòng vệ thương mại nào. Trong khi đó nhiều quốc gia lân cận đã thiết lập hàng rào quy chuẩn kỹ thuật như Indonesia…
Hàng rào kỹ thuật Việt Nam tuy có nhưng khá đơn giản, chỉ đánh giá sản phẩm mẫu. Việc lập theo chuẩn mực quốc tế nhằm ngăn chặn hàng nhập khẩu kém chất lượng là điều nên làm. Hàng rào kỹ thuật được áp dụng tại nhiều quốc gia như Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Ấn Độ, Hàn Quốc, Australia, Mỹ, Canada, Anh… bắt buộc nhà nhập khẩu phải đáp ứng đủ điều kiện mới được thông quan.
Mục đích của hàng rào kỹ thuật đó là bảo hộ hàng hóa trong nước. Các loại thép từ Việt Nam luôn nằm trong diện điều tra ở nhiều quốc gia, chiều ngược lại, số vụ điều tra chống bán phá giá, các hàng rào kỹ thuật đối với hàng hóa của nước ngoài còn hạn chế.
Hiện nay thị trường EU đưa ra tiêu chuẩn thep xanh ít cacbon đối với thép nhập khẩu. Trong đó phía nhà xuất khẩu phải xin giấy chứng nhận phù hợp với tiêu chuẩn của quốc gia nhập khẩu; đưa ra các yêu cầu mà một loại hàng hóa, quy trình, hệ thống … Chưa kể còn trải qua quá trình kiểm tra nhà máy, kiểm tra sản phẩm hoặc kiểm tra dịch vụ theo các tiêu chuẩn của nước nhập khẩu.
Theo kiến nghị từ các doanh nghiệp thép cũng như hiệp hội ngành hàng, Chính phủ, Bộ Công Thương và các bộ, ngành liên quan cần xem xét xây dựng quy trình, thủ tục kiểm tra các mặt hàng nói chung và thép nhập khẩu [thép cuộn, thép gân] vào Việt Nam nói riêng, cần phải có Chứng nhận tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng của Việt Nam cấp phép cho hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam. Đồng thời, để hỗ trợ sản xuất trong nước trong bối cảnh thị trường khó khăn, Nhà nước có thể tăng cường điều tra áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại phù hợp đối với sản phẩm thép.
Thời gian qua, Hiệp hội Thép Việt Nam cũng đã nhiều lần kiến nghị xem xét xây dựng quy trình, thủ tục kiểm tra chất lượng thép nhập khẩu vào Việt Nam. Các loại thép nhập khẩu cần phải có giấy chứng nhận tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng của Việt Nam trước khi nhập khẩu; đồng thời tăng cường điều tra áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại phù hợp để hạn chế sản phẩm thép cạnh tranh không lành mạnh, bảo vệ ngành sản xuất thép trong nước.