Sản xuất thép trong nước đang chứng kiến những tín hiệu phục hồi tích cực sau giai đoạn suy thoái. Lượng bán hàng thép thành phẩm các loại trong 11 tháng đạt 26,7 triệu tấn, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước, báo hiệu sự khởi sắc của một trong những ngành công nghiệp trọng điểm của đất nước.
Những yếu tố hỗ trợ thị trường thép
Sự khởi sắc của thị trường bất động sản cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi ngành thép. Theo TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, thị trường bất động sản năm 2024 đang dần “nóng lên” với hơn 40.000 sản phẩm được đưa vào thị trường trong ba quý đầu năm. Tỷ lệ hấp thụ bất động sản cũng ghi nhận kết quả tích cực, giúp thúc đẩy nhu cầu thép xây dựng – vật liệu thiết yếu trong các dự án bất động sản mới.
Không chỉ có bất động sản, hoạt động sản xuất công nghiệp trong nước cũng tăng trưởng mạnh. Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp [IIP] tăng 8,4% so với cùng kỳ năm trước, đóng góp quan trọng vào tổng cầu thép của thị trường nội địa.
Mặc dù nhiều sản phẩm thép ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ, thép cuộn cán nóng [HRC] lại đối mặt với những khó khăn riêng. Doanh số bán hàng HRC giảm 2,2% trong 11 tháng đầu năm, chủ yếu do xuất khẩu lao dốc. Riêng tháng 11, lượng xuất khẩu HRC giảm tới hơn 70% so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu tháng giảm xuất khẩu thứ ba liên tiếp.
Sự khó khăn của thị trường xuất khẩu đã buộc các tập đoàn thép chuyển hướng sang tiêu thụ nội địa. Tỷ trọng xuất khẩu HRC trong tổng tiêu thụ giảm mạnh từ mức 50% năm 2023 xuống còn khoảng 30% trong năm 2024. Riêng tháng 11, con số này chỉ đạt 20%, thấp hơn đáng kể so với mức gần 60% cùng kỳ năm ngoái.
Sự khó khăn của thị trường xuất khẩu đã buộc các tập đoàn thép chuyển hướng sang tiêu thụ nội địa.
Mặc dù vậy, lượng tiêu thụ HRC trong nước vẫn tăng trưởng tích cực, đạt gần 3,9 triệu tấn trong 11 tháng, tăng 28% so với cùng kỳ. Điều này phản ánh nỗ lực thích ứng của các nhà máy sản xuất thép trước biến động thị trường.
Những dấu hiệu phục hồi của ngành sản xuất thép Việt Nam là tín hiệu đáng mừng, nhưng vẫn còn nhiều thách thức ở phía trước. Thị trường bất động sản và nhu cầu xây dựng vẫn là các yếu tố hỗ trợ chính, nhưng sự suy giảm xuất khẩu, đặc biệt với HRC, có thể tiếp tục gây áp lực lên các doanh nghiệp thép.
Các tập đoàn thép cần nỗ lực mở rộng thị phần nội địa và tìm kiếm cơ hội tại các thị trường quốc tế ít cạnh tranh hơn. Đồng thời, việc đầu tư vào công nghệ, cải tiến năng lực sản xuất và tăng cường khả năng thích ứng với biến động thị trường sẽ là chiến lược dài hạn để đảm bảo sự phát triển bền vững. Nhìn chung, dù đã có những bước tiến đáng kể trong quá trình phục hồi, ngành thép Việt Nam vẫn cần thêm thời gian và nỗ lực để đạt được sự ổn định và tăng trưởng như kỳ vọng.