Trước tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, ngành sản xuất thép toàn cầu đang đối mặt với áp lực lớn trong việc giảm thiểu phát thải carbon và hướng tới mục tiêu Net-Zero. Để đạt được mục tiêu này, các nhà máy luyện thép trong nước cần xây dựng lộ trình chi tiết và rõ ràng. Dưới đây là những bước cần thiết mà ngành thép cần thực hiện để chuyển dịch sang thép xanh và giảm phát thải carbon.
Chuyển dịch thép xanh: Lộ trình và công nghệ
Việc chuyển dịch sang thép xanh không chỉ đòi hỏi một quá trình dài hạn mà còn cần sự thay đổi toàn diện từ công nghệ sản xuất cho đến hạ tầng hỗ trợ. Để các nhà máy luyện thép đạt được mục tiêu Net-Zero, cần triển khai các công nghệ tiên tiến như:
Công nghệ luyện gang trực tiếp: Đây là một bước quan trọng trong việc giảm phát thải carbon, giúp giảm thiểu việc sử dụng than cốc trong quá trình sản xuất thép. Điều này không chỉ giảm lượng CO2 trực tiếp mà còn giảm phát thải methane từ các mỏ than.
Mua chứng chỉ carbon: Việc mua chứng chỉ carbon là một giải pháp ngắn hạn nhưng hiệu quả để giảm phát thải carbon. Các nhà máy luyện thép cần tham gia vào các chương trình trao đổi carbon và mua bán chứng chỉ carbon để bù đắp lượng phát thải chưa thể giảm ngay lập tức.
Hợp tác quốc tế và khung pháp lý hỗ trợ: Việc hợp tác quốc tế giữa các chính phủ, thị trường và doanh nghiệp là yếu tố cốt lõi để thúc đẩy chuyển dịch xanh. Chính phủ cần xây dựng khung pháp lý hỗ trợ, gỡ bỏ các điểm nghẽn kỹ thuật và hạ tầng, đồng thời thúc đẩy các công nghệ mới.
Chuyển đổi công nghệ sản xuất là một trong những cách thúc đẩy thép xanh
Hai kịch bản giảm phát thải CO2 trong ngành sản xuất thép
Để đạt được mục tiêu hạn chế hiện tượng nóng lên toàn cầu trong mức 1,5°C, ngành sản xuất thép cần kết hợp hai kịch bản chính:
Kịch bản 1: Áp dụng công nghệ luyện thép xanh quy mô lớn. Đây là một trong những giải pháp chính để giảm lượng phát thải carbon trực tiếp trong sản xuất thép, giúp ngành thép trở nên bền vững hơn.
Kịch bản 2: Tập trung vào công nghệ luyện gang trực tiếp sau năm 2030. Công nghệ này sẽ là chìa khóa trong việc giảm thiểu việc sử dụng các nguồn năng lượng hóa thạch và giảm lượng phát thải CO2.
Kết hợp hai kịch bản trên không chỉ giúp giảm phát thải trực tiếp trong ngành sản xuất thép mà còn giảm thiểu lượng phát thải gián tiếp từ các hoạt động khai thác và sử dụng tài nguyên.
Nâng cao hiệu quả sử dụng nguyên liệu và áp dụng công nghệ tiên tiến
Để đạt được trung hòa carbon trong ngành sản xuất thép, việc nâng cao hiệu quả sử dụng nguyên liệu và tăng mạnh tỷ lệ thép sản xuất từ phế liệu là cần thiết. Bên cạnh đó, cần tập trung vào:
Nghiên cứu và phát triển luyện thép bằng hydrogen: Đây là một trong những công nghệ tiên tiến có tiềm năng giảm phát thải carbon đáng kể.
Công nghệ năng lượng sinh học kết hợp với thu hồi và lưu trữ carbon: Sử dụng công nghệ BECCS có thể giúp ngành thép không chỉ giảm phát thải mà còn đạt mức âm 200 triệu tấn khí thải mỗi năm vào năm 2050.
Chính sách hỗ trợ nhà máy thép chuyển đổi xanh
Chính phủ và các cơ quan quản lý cần xây dựng và thực thi các chính sách hỗ trợ, bao gồm:
Hợp đồng carbon và tài trợ cho các dự án sáng tạo: Đây là các biện pháp giúp doanh nghiệp thép tiếp cận với nguồn vốn và công nghệ tiên tiến.
Định giá carbon và các biện pháp đo lường rò rỉ carbon: Các công cụ tài chính này sẽ thúc đẩy các công ty thép đầu tư vào công nghệ xanh và giảm phát thải.
Định nghĩa rõ ràng về thép xanh và giới hạn lượng carbon: Việc này sẽ tạo ra tiêu chuẩn cho sản xuất và thúc đẩy sự phát triển của các sản phẩm thân thiện với môi trường, như thép gân và thép cuộn.
Ngành sản xuất thép đang đứng trước ngưỡng cửa thay đổi lớn, đòi hỏi sự chuyển dịch mạnh mẽ sang thép xanh và giảm phát thải carbon để đáp ứng các mục tiêu toàn cầu về biến đổi khí hậu. Việc kết hợp các công nghệ tiên tiến, chính sách hỗ trợ và hợp tác quốc tế sẽ là chìa khóa để các nhà máy luyện thép đạt được mục tiêu Net-Zero, đóng góp vào nỗ lực bảo vệ môi trường và hướng tới một tương lai bền vững.