Ngành thép Ấn Độ, vốn được xem là một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế lớn thứ năm thế giới, hiện đang đối mặt với khủng hoảng nghiêm trọng do làn sóng thép giá rẻ từ Trung Quốc. Thực trạng này không chỉ làm giảm doanh thu của các nhà máy luyện thép nội địa mà còn đẩy các doanh nghiệp vào cuộc cạnh tranh khốc liệt trên thị trường quốc tế.
Các ảnh hưởng tiêu cực từ thép Trung Quốc
Theo số liệu từ Chính phủ Ấn Độ, từ tháng 4 đến tháng 10 năm 2024, lượng nhập khẩu thép thành phẩm từ Trung Quốc đã đạt mức kỷ lục 1,7 triệu tấn, tăng 35,4% so với cùng kỳ năm trước. Sự gia tăng này đã tạo áp lực lớn lên các nhà máy sản xuất thép tại Ấn Độ, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Tại Punjab, nhiều nhà máy thép quy mô vừa, như Tập đoàn Jogindra, đã rơi vào tình trạng khó khăn với lượng hàng tồn kho lớn. Ông Adarsh Garg, Chủ tịch Tập đoàn, cho biết doanh số công ty đã giảm từ 30-35% trong 6 tháng qua, buộc họ phải giảm sản lượng gần 1/3 và cắt giảm 10-15% nhân sự.
Trong khi đó, mức giá chênh lệch từ 25-70 USD/tấn giữa thép Trung Quốc và thép nội địa đã khiến các nhà phát triển và công ty xây dựng Ấn Độ ưu tiên sử dụng thép giá rẻ từ Trung Quốc. Ông Raju John, Tổng Giám đốc Hiệp hội Các nhà xây dựng Ấn Độ, nhận định rằng điều này càng gia tăng áp lực lên các doanh nghiệp sản xuất thép trong nước.
Thép nhập khẩu giá rẻ làm gia tăng áp lực lên các doanh nghiệp sản xuất thép của Ấn Độ
Không chỉ bị đe dọa ở thị trường nội địa, khả năng xuất khẩu của ngành thép Ấn Độ cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trong năm nay, xuất khẩu thép của Ấn Độ đã giảm 29,3%, làm trầm trọng thêm tình hình cho các tập đoàn thép lớn như JSW Steel và Tata Steel. Hiệp hội Thép Ấn Độ báo cáo rằng biên lợi nhuận của các doanh nghiệp trong ngành đã giảm đáng kể, từ 68% xuống còn 91% so với năm tài khóa trước.
Trước thực trạng này, Chính phủ Ấn Độ đang xem xét áp dụng các biện pháp bảo vệ ngành thép trong nước, bao gồm việc áp thuế phòng vệ 25% đối với các sản phẩm thép nhập khẩu. Tuy nhiên, quá trình này có thể kéo dài từ 4 đến 6 tháng và kết quả vẫn chưa rõ ràng.
Trong khi đó, nhu cầu thép xây dựng [thép cuộn, thép vằn] tại Ấn Độ vẫn tăng trưởng nhờ các dự án lớn như phát triển hạ tầng và đô thị hóa. Tuy nhiên, thép giá rẻ từ Trung Quốc đang dần chiếm lĩnh thị phần của các nhà sản xuất nội địa, đặc biệt tại các bang như Uttar Pradesh và Maharashtra.
Trước những thách thức từ thép giá rẻ và áp lực từ thị trường quốc tế, nhiều công ty thép Ấn Độ đã bắt đầu chuyển hướng sang sản xuất thép xanh – một giải pháp bền vững với môi trường. Sự chuyển đổi này không chỉ giúp giảm phụ thuộc vào thép nhập khẩu mà còn tăng khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp nội địa trong bối cảnh toàn cầu ưu tiên các sản phẩm thân thiện với môi trường.
Ngành thép Ấn Độ hiện đang ở ngã rẽ quan trọng với nhiều thách thức lớn, đặc biệt là từ sự cạnh tranh không cân sức với thép giá rẻ Trung Quốc. Chính phủ cần nhanh chóng triển khai các biện pháp bảo vệ ngành thép, đồng thời khuyến khích các nhà sản xuất chuyển đổi sang sản xuất thép xanh, đảm bảo sự phát triển bền vững và lâu dài của ngành công nghiệp quan trọng này.