Đến nay đã có nhiều biện pháp phòng vệ thương mại nhằm bảo vệ các công ty thép trong nước trước sự cạnh tranh không lành mạnh từ thép Trung Quốc. Trong tất cả các vụ kiện chống bán phá giá thép cán nguội, tôn mạ màu, mạ kẽm và thép không gỉ, Trung Quốc luôn bị cáo buộc bán phá giá.
Ngành thép cần được hỗ trợ
Tính đến nay, Việt Nam đã áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại cho 12 trong tổng số 28 vụ, tương đương 46% tổng các vụ phòng vệ thương mại đối với các sản phẩm thép. Những biện pháp này nhằm bảo vệ các công ty thép và nhà máy thép trong nước trước sự cạnh tranh không lành mạnh từ các nhà sản xuất và xuất khẩu nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc.
Ông Phạm Công Thảo, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam, cho rằng WTO cung cấp các công cụ để hạn chế tình trạng cạnh tranh không lành mạnh như bán phá giá, giúp bảo vệ các công ty thép và nhà máy thép của Việt Nam. Ngành công nghiệp sản xuất thép của Việt Nam còn non trẻ và có năng lực cạnh tranh hạn chế. Khi thép nhập khẩu tràn vào thị trường với giá phá giá, ngành sản xuất thép trong nước bị tổn hại và kìm hãm sự phát triển. Vì vậy, các biện pháp phòng vệ thương mại là cần thiết để bảo vệ lợi ích chính đáng của doanh nghiệp.
Chính phủ đã có các chính sách hỗ trợ ngành thép trong nước
Chính phủ đã có các chính sách hỗ trợ ngành thép, đặc biệt là các biện pháp phòng vệ thương mại cho các sản phẩm như phôi thép, thép xây dựng, thép không gỉ, tôn mạ màu và đang xem xét áp dụng cho một số sản phẩm mới [thép xanh]. Những biện pháp này được hỗ trợ và thúc đẩy bởi Hiệp hội Thép Việt Nam nhằm bảo vệ ngành sản xuất thép trong nước.
Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập [VCCI], cho biết phần lớn các vụ việc phòng vệ thương mại, đặc biệt là chống bán phá giá, đều được các doanh nghiệp chuẩn bị kỹ lưỡng với bằng chứng đáp ứng yêu cầu pháp luật. Theo theo dõi của bà, chưa có vụ phòng vệ thương mại đối với thép nào bị từ chối áp dụng biện pháp thương mại. Mức độ áp dụng và thời gian của các biện pháp này phụ thuộc vào mức độ cạnh tranh không lành mạnh và thiệt hại gây ra cho ngành sản xuất nội địa.
PGS.TS Phan Đăng Tuất, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam, nhận định các nhà máy thép tự chủ sản xuất trong nước giúp ổn định thị trường và kinh tế. Thép là sản phẩm siêu trường, siêu trọng nên việc tự chủ sản xuất trong nước sẽ giúp ổn định và phát triển kinh tế bền vững. Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nhấn mạnh rằng việc bán phá giá thép gây khó khăn cho doanh nghiệp nội địa, giảm nguồn thu và ảnh hưởng công ăn việc làm. Do đó, biện pháp phòng vệ thương mại giúp bảo vệ sản xuất trong nước và tạo ra môi trường cạnh tranh công bằng.
Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, khẳng định ngành thép là ngành đầu vào quan trọng của kinh tế, xã hội, quốc phòng và an ninh. Sự phát triển của ngành thép có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế quốc gia. Chính vì sự quan trọng này, ngành thép cũng là nguyên nhân của nhiều chính sách phòng vệ và bảo hộ thương mại nhằm bảo vệ sản xuất thép trong nước.
Các biện pháp phòng vệ thương mại là cần thiết để bảo vệ ngành sản xuất thép trong nước trước sự cạnh tranh không lành mạnh từ thép nhập khẩu, đặc biệt là từ Trung Quốc. Những chính sách này không chỉ bảo vệ các công ty thép và nhà máy thép nội địa mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh công bằng và minh bạch hơn, góp phần phát triển kinh tế bền vững.