Trước thép nhập khẩu từ Trung Quốc ồ ạt vào Việt Nam, các doanh nghiệp thép xanh có phản ứng ra sao? Tình trạng cạnh tranh ngày càng trở nên “nóng” hơn bởi lượng thép nhập tăng mạnh.
Cần bảo hộ thép trong nước
Các hàng thép từ nhà máy sản xuất thép Trung Quốc trong khi chưa có những hàng rào kỹ thuật, kiểm tra chất lượng khiến doanh nghiệp trong nước gặp khó. Mới đây, hai doanh nghiệp sản xuất thép lớn trong nước đã đề xuất khởi xướng điều tra chống bán phá giá thép Trung Quốc.
Nguyên nhân là do sản lượng thép nhập khẩu tăng đột biến, giá thép giảm mạnh từ Trung Quốc giảm mạnh có thể gây ra tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, ảnh hưởng đến các nha may san xuat thep trong nước.
Cụ thể, với lượng nhập khẩu tăng mạnh gấp 2-3 lần, nhưng mức giá thép cuộn cán nóng của Trung Quốc từ quý I/2023 đến nay đã giảm từ 618 USD/tấn xuống còn khoảng 520 – 560 USD/tấn tùy loại.
Sản xuất thép trong nước cạnh tranh với làn sóng thép nhập khẩu
Theo đại diện của tập đoàn thép cho hay, trong 3 năm trở lại đây, tình hình kinh tế đi xuống, bất động sản trì trệ khiến cho nguồn cung dư thừa quá lớn tại Trung Quốc, buộc nước này phải đẩy mạnh xuất khẩu và đưa đến hiện tượng nhập tràn lan vào các nước như Việt Nam. Thậm chí một số hãng thép Trung Quốc đang chấp nhận bán lỗ, cạnh tranh không lành mạnh để tiêu thụ được sản phẩm tại Việt Nam.
Theo Hiệp hội Thép Việt Nam [VSA], tiêu thụ trong nước sụt giảm, xuất khẩu khó khăn trong khi sản phẩm nhập khẩu ồ ạt gây khó khăn cho doanh nghiệp thép. Vấn đề đáng quan tâm là theo quy định của Việt Nam, thép không nằm trong mặt hàng nhóm 2 gây mất an toàn theo TT 06/2020/TT-BKHCN nên không thuộc đối tượng phải kiểm tra chuyên ngành về chất lượng sản phẩm hàng hóa. Trong khi đó thép Việt xuất khẩu sang các nước phải có giấy chứng nhận sản phẩm theo tiêu chuẩn thep xanh khắt khe thì Việt Nam vẫn chấp nhận tiêu chuẩn do doanh nghiệp tự soạn và công bố.
Thép nhập khẩu đa phần được hưởng mức thuế 0% trong khi thép Việt Nam xuất khẩu sang nhiều nước phải chịu thuế rất cao. Hơn nữa, những biện pháp phòng vệ thương mại như tự vệ phôi thép đã bị dỡ bỏ; còn các sản phẩm thép khác như tôn mạ, tôn màu, thép cuộn cán nóng, ống thép, thép dự ứng lực… đều không phải chịu bất kỳ biện pháp phòng vệ thương mại nào.